Từ hồ bơi trong nhà cho đến những đài phun nước ngoài trời yên tĩnh hay là thác nước cao vút và những cái hồ lớn với tỉ lệ khổng lồ, kiến trúc trong suốt hàng thế kỉ qua đã gắn liền với nước theo những cách sáng tạo vô tận. Đôi khi nó phục vụ với các mục đích về thẩm mĩ, những nó cũng thường xuyên đóng vai trò trung tâm của hoạt động hay thúc đẩy tính bền vững, các đặc trưng nước có thể có vô số hình thức khác nhau và phục vụ đa dạng các mục đích khác nhau. Dưới đây, chúng tôi tổng hợp một series các đặc trưng về nước được chọn bởi những dự án kiến trúc đương đại mang tính đổi mới, phạm vi từ nhà ở gia đình cho đến các khu phức hợp thương mại rộng lớn.

Hồ nước trong nhà và ngoài nhà

Trong khi hồ bơi là một đặc trưng phổ biến của nhà ở dân cư ở vùng khí hậu ấm áp, thì một số kiến trúc sư đã có khả năng mở rộng ranh giới các định dạng thông thường của hồ. Weekend House của SPBR ở khu dân cư Sao Paulo đã nâng hồ bơi để tối đa hoá ánh sáng mặt trời, đảm bảo rằng những ngôi nhà chật chội lân cận không che đi tính năng thiết yếu. Ở tầng trệt, các hồ nước bổ sung phục vụ một khu vườn sang trọng trong nhà, gồm không gian sinh hoạt chính ở tầng giữa với các đặc điểm tự nhiên ở hai bên. Ngôi nhà Jellyfish của kiến trúc sư Wiel Arets tương tự có một hồ nước trên cao, được đưa ra khỏi ngôi nhà chính và có một cạnh vô cực. Với sàn đáy bằng kính và cửa sổ panorama được gắn vào cạnh hồ, hồ nước lọc ánh sáng mặt trời vào nhà và vào không gian bên dưới, tạo ra những gợn sáng dao động màu xanh. Những thiết kế này thách thức khái niệm truyền thống của hồ nước chìm và tương tác một cách độc đáo với ánh sáng và tự nhiên.

Các kiến trúc sư của khu phức hợp thương mại dưới nước đã tiên phong trong việc thiết kế hồ bơi sáng tạo. Phần hồ bơi mở rộng Dominique Coulonamp Associes ở Bagneux được gắn một cửa sổ ngang ở đáy bể bơi nông dành cho trẻ em. Một sân thượng lớn phục vụ như một bãi biển trong trường hợp thiếu hụt những đặc trưng tự nhiên thực tế. Trong khi đó, hồ bơi phong thuỷ của Mikou Studio kết hợp thiết kế hồ bơi truyền thống với giếng trời dạng chấm tròn bằng kính và những thanh gỗ uốn lượn trên tường để tham chiếu về những nguyên tắc của phong thuỷ.

Thác nước trong nhà

Được biết đến bao hàm cả sự yên tĩnh và cảm giác hùng vĩ tuỳ vào quy mô của chúng, thác nước trong nhà mang đến tiềm năng sáng tạo to lớn cho các kiến trúc sư sáng tạo. Sân bay Jewel Changi của Singapore, được thiết kế bởi Safdie Architects, là thác nước trong nhà cao nhất thế giới, được thêm vào bằng một loạt các thác nước nhỏ hơn và các khu vườn bậc thang. Ở một quy mô tương tự, khách sạn Emperor Qianmen được liên kết qua nhiều tầng của nó bằng một loạt các yếu tố nước được liên kết với nhau. Bắt đầu bằng một bể bơi đưa ra ở tầng thượng, nước luân phiên chảy ra dạng thác nước hay kiểu mưa rơi, đi xuyên qua một loạt các kênh trong nhà và tưới cho các vườn treo qua vườn mưa nhân tạo. Nước sau cùng tìm lối dẫn đến một thác nước trong nhà, đổ xuống một khu spa ngầm.

Ở trên, ở xung quanh và xuyên qua nước

Một số kết cấu, thay vì kết hợp nước ở bên trong, thì lại dựa vào cảnh quan hiện có và xây dựng ở trên đó, ở xung quanh hoặc xuyên qua các yếu tố mặt nước đó. Công trình trên nước của Alvaro Siza và Carlos Castanheira đặt văn phòng của một nhà máy hoá chất khổng lồ trên mặt hồ nhân tạo rộng lớn phục vụ khu phức hợp. Được xây dựng bằng bê tông trắng và kính bao lấy ánh sáng và độ phản chiếu, hình dạng đường cong của kết cấu gợi lại cảm giác về sự lưu loát tự nhiên của công trình và thách thức cái kiến trúc công nghiệp góc cạnh truyền thống.

Ngược lại, MUDA Architects đã thiết kế Nhà hàng Garden Hotpot để bao quanh một cái hồ sen một cách mềm mại, một cái mái màu trắng đồng thời mô phỏng làn hơi khói mỏng bốc lên nghi ngút từ một cái nồi lẩu. Được thiết kế không có vách tường, chỉ có một cái mái được chống bởi những cây cột mỏng, nhà hàng được kết hợp sâu sắc với môi trường xung quanh, hồ sen đóng vai trò chủ đạo trong trải nghiệm.

Thông qua sự sáng tạo của  ROampAD Architecten, ngay cả mối quan hệ của cây cầu nước cũng được tái hiện lại, với cây cầu Moses cắt ngang qua con hào mà nó đi qua. Những bức tường gỗ ngăn nước bảo vệ cây cầu dành cho người đi bộ chìm xuống mặt nước, và tư xa, nó gần như vô hình hoà nhập vào trong cảnh quan.

Đặc trưng nước ngoại thất

Trang trí nước ngoại thất mà một đặc trưng truyền thống khác, và nó có thể làm duyên dáng cho nhưng công trình dân cư và thương mại bình thường nhất dưới dạng đài phun nước, kênh đào và các thác nước thu nhỏ. Luis baragan là người đã đề xuất các đặc điểm nổi bật như vậy, với câu nói nổi tiếng “Với đài phun nước, sự im lặng cất lời”. Một ví dụ hiện đại hơn của cảnh quan mặt nước yên bình là xưởng rượu của Smiljan Radic ở VIK, có một quảng trường dốc rộng lớn với những đường cắt mỏng chạy qua mặt nước với lối đi thấp. Trên khắp quảng trường, các tác phẩm điêu khắc sắp đặt bởi Radic và Marcela Correa chỉ làm tăng thêm sự tĩnh lặng. Với một sự nhạy cảm tương tự, bảo tàng Zhao Hua Xi Shi Living của IAPA Design tích hợp những hồ nước ở bên ngoài vào kết cấu của khu phức hợp, với các khu vực chỗ ngồi có bóng râm thấp nhìn ra một khung cảnh yên bình.

Sử dụng nước

Trong khi các đặc trưng cảnh quan này sử dụng các hồ nước tĩnh lặng hoặc đài phun nước cho mục đích thẩm mỹ là chủ yếu, thì các kiến trúc sư khác đã tích hợp nước vào trong chức năng sử dụng. Trong một số trường hợp, chẳng hạn như sân bay Changi Jewel, yếu tố nước phục vụ mục đích làm mát tự nhiên. Brazil Arquitetura tiên phong trong phương pháp sử dụng nước để chống thấm tốt hơn cho mái bằng, ngăn rò rỉ theo cách mà ngay cả những người tiên phong đầu tiên của chủ nghĩa Hiện đại cũng không thể (cả Villa Savoye và Farnsworth House đều bị thấm). Tương tự, Carpa Olivera của Collective Urbano sử dụng thuỷ triều của biển để đổ đầy hồ bơi của nó, giữ cho các bức tường chỉ thấp vừa đủ để cho phép những con sóng tràn qua. Cả về tính bền vững và lựa chọn chi phí thấp cho một không gian công cộng xã hội, hồ nước cũng được nhấn mạnh bằng một đường trượt xoắn ốc mang tính điêu khắc và một đài phun nước vui nhộn.

Cuối cùng và có lẽ là nổi tiếng nhất, Blur Building của Diller Scofidio + Renfro bơm nước từ dưới hồ lên trên rồi phun ra ngoài tạo thành một màn sương mịn, che phủ kết cấu kim loại trong một đám mây trắng dày đặc. Một thách thức có chủ ý chống lại tính kĩ thuật với độ nét cao của kiến trúc đương đại, công trình đã biến đổi nước sử dụng thay vì để mặt nước để ngắm nhìn.

Những dự án đổi mới này được thúc đẩy một cách đa dạng bởi sự thanh bình, sự vĩ đại, tính bền vững hay cái đẹp, dù sao cũng được liên kết trong sự sáng tạo với cách các kiến trúc sư tiếp cận với nước. Các dự án tốt nhất cân nhắc đến chất lượng nước, từ sự chuyển động đến sự mượt mà của nó, đến cái cách nó phản chiếu và tương tác với ánh sáng. Phạm vi trong qui mô cũng từ hồ bơi cá nhân cho đến các thác nước cao vút, những dự án tiết lộ một điều rằng sự đổi mới là không thể đo đếm được.